Wat is nomofobie?

Nomofobie is de angst om zonder mobiele telefoon te zijn of geen toegang te hebben tot het internet. Mensen met nomofobie ervaren stress of paniek als ze hun telefoon vergeten, geen bereik hebben of hun batterij leeg is.

Wat is nomofobie?

Nomofobie is een afkorting van no mobile phone phobia. Het is een relatief nieuwe vorm van angststoornis die voorkomt bij mensen die sterk afhankelijk zijn van hun mobiele telefoon. Het gaat hierbij niet alleen om veelvuldig gebruik, maar om een emotionele afhankelijkheid waarbij de gedachte aan het zonder telefoon zijn al angst of onrust oproept.

Deze fobie wordt steeds vaker herkend, vooral onder jongeren en volwassenen die hun telefoon intensief gebruiken voor sociale media, communicatie, werk of ontspanning. Iemand die nomofobie heeft, noemen we een nomofoob.

Hoe werkt nomofobie?

Nomofobie werkt als een vorm van gedragsverslaving. Het brein raakt gewend aan de constante stimulatie en verbinding die de mobiele telefoon biedt, zoals notificaties, berichten of likes. Wanneer die input plotseling wegvalt (bijvoorbeeld door geen bereik of een lege batterij), reageert het lichaam met stresssymptomen zoals:

• verhoogde hartslag
• zweten
• onrust
• paniekgevoelens

Deze lichamelijke reacties komen voort uit de angst om iets belangrijks te missen (FOMO), sociale isolatie of het verlies van controle.

Waarvoor wordt de term gebruikt?

De term 'nomofobie' wordt gebruikt om problematisch gedrag in kaart te brengen rondom smartphonegebruik. Het helpt bij het herkennen van een mogelijke telefoonverslaving of onderliggende angststoornis. In psychologische en maatschappelijke contexten wordt het gebruikt om de impact van technologie op mentale gezondheid te onderzoeken.

Wat zijn de voordelen en nadelen?

Voordelen (indirect):

• Bewustwording: Het benoemen van nomofobie kan mensen helpen hun gedrag te herkennen en te veranderen.
• Diagnose: Het geeft psychologen een houvast om therapie te bieden bij digitale verslaving.

Nadelen:

• Stress en angst: Continu bezig zijn met de telefoon kan leiden tot slaapproblemen, concentratieverlies en burn-out.
• Sociale problemen: Mensen met nomofobie kunnen zich afsluiten van hun omgeving.
• Afhankelijkheid: De telefoon wordt een noodzakelijkheid in plaats van een hulpmiddel.

Welke soorten zijn er?

Nomofobie kan zich op verschillende manieren uiten:

• Sociale nomofobie: Angst om sociale updates, berichten of reacties te missen.
• Functionele nomofobie: Angst dat je niet kunt navigeren, bankieren of bellen in noodgevallen.
• Emotionele nomofobie: De telefoon wordt gebruikt als troost of afleiding bij eenzaamheid of stress.

Voorbeelden of toepassingen

Voorbeeld 1:
Lisa merkt dat ze paniek voelt als haar telefoon thuis ligt terwijl ze boodschappen doet. Ze denkt voortdurend aan gemiste berichten en voelt zich nerveus.

Voorbeeld 2:
Een student gebruikt zijn telefoon om te ontspannen, maar kan niet slapen zonder hem in bed te gebruiken. Als het scherm uitvalt, raakt hij onrustig.

Herkenbare signalen:

• Paniek als je je telefoon niet kunt vinden
• Altijd je oplader meenemen, ook voor korte uitstapjes
• Niet kunnen ontspannen zonder smartphone binnen handbereik

Veelgestelde vragen (FAQ)

Wanneer ben je verslaafd aan je telefoon?
Als je stress ervaart zonder telefoon, sociale verplichtingen vermijdt door schermgebruik of meerdere uren per dag online bent zonder controle, kan sprake zijn van een verslaving.

Hoe kun je nomofobie verminderen?
Door vaste telefoonvrije momenten in te bouwen, notificaties uit te schakelen en bewuster met schermtijd om te gaan. Therapie kan helpen bij ernstige gevallen.

Is nomofobie erkend als stoornis?
Officieel staat nomofobie nog niet in de DSM-5, maar het wordt wel serieus genomen in de geestelijke gezondheidszorg als gedragsverslaving.