Ze zijn er sneller bij dan je denkt. Acht jaar, negen misschien. Het begint met YouTube, dan volgt TikTok. Even scrollen voor het slapen, even een dansje nadoen, even een filter uitproberen. Voor je het weet heeft je kind een Snapchat-account, een eigen Instagram-profiel en een wensenlijstje waar Threads en Discord ook op staan. Social media is overal en kinderen zijn er dol op. Maar hoe oud moet je eigenlijk zijn om mee te mogen doen?
Het korte antwoord: vaak 13 jaar. Soms zelfs 16. Het langere antwoord: dat hangt af van meer dan alleen de leeftijd. In dit artikel leggen we uit wat de officiële regels zijn, waarom die er zijn, en hoe je als ouder je kind kunt begeleiden in een wereld vol schermen, filters en volgers.
De leeftijden per platform: wat mag wanneer?
De meeste sociale netwerken hanteren 13 jaar als ondergrens. Dat zie je bijvoorbeeld bij populaire apps als Instagram, TikTok, Snapchat, YouTube, BeReal, Discord, Pinterest en Threads. Bij de meeste van deze platforms is die grens gebaseerd op internationale privacywetgeving, zoals COPPA (VS) of de AVG (EU).
Maar er zijn uitzonderingen. WhatsApp is in Europa pas toegestaan vanaf 16 jaar, net als LinkedIn, dat gericht is op professioneel gebruik. In sommige gevallen (zoals bij TikTok en Pinterest) is er tussen 13 en 16 jaar ouderlijke toestemming nodig.
Hieronder vind je een overzicht van de populairste platforms en de leeftijdsgrens die daarvoor geldt:
Instagram – vanaf 13 jaar
TikTok – vanaf 13 jaar (EU: met toestemming tot 16)
Snapchat – vanaf 13 jaar
YouTube – vanaf 13 jaar (YouTube Kids voor jonger)
WhatsApp – vanaf 16 jaar (in Europa)
Facebook – vanaf 13 jaar
Pinterest – vanaf 13 jaar (EU: vaak 16)
BeReal – vanaf 13 jaar
Discord – vanaf 13 jaar (EU: 16 jaar in praktijk)
Threads – vanaf 13 jaar
X (voorheen Twitter) – vanaf 13 jaar
LinkedIn – vanaf 16 jaar
Officieel mag een kind onder die leeftijd géén account aanmaken. In de praktijk gebeurt het toch regelmatig soms zelfs met hulp van ouders.
Waarom zijn die leeftijdsgrenzen er eigenlijk?
Niet om kinderen te pesten, maar om ze te beschermen. Want op social media ben je zelden alleen. Apps verzamelen persoonlijke gegevens, volgen je gedrag, laten advertenties zien op basis van wat je leuk vindt en maken jou het product, niet de klant. Dat vraagt om een zekere mate van digitale weerbaarheid. Om kunnen denken: “Wat deel ik, met wie, en wat zijn de gevolgen daarvan?”
Jonge kinderen missen vaak die vaardigheid. Ze delen makkelijk hun naam, school, foto’s. Ze zijn gevoelig voor groepsdruk, voor nepnieuws, voor beelden die heftiger zijn dan ze aankunnen. Ze snappen soms niet dat iets wat vandaag grappig lijkt, over vijf jaar nog online kan staan.
Daarom zijn er grenzen. Niet omdat social media slecht is maar omdat je er klaar voor moet zijn. En daar hoort een zekere leeftijd bij.
Wat gebeurt er als een kind zich ouder voordoet?
Heel eerlijk? Meestal niets. De meeste platforms controleren niet streng. Als je kind zegt dat hij of zij dertien is, nemen ze dat aan. Alleen als er klachten komen over misbruik, pesten, of gevaarlijk gedrag gaan ze soms handhaven. In dat geval kan het account worden verwijderd.
En ondertussen? Krijgt je kind gewoon volwassen content voorgeschoteld. Komt het in contact met vreemden. Wordt het algoritme gevoed met clicks en likes, en leert het razendsnel wat het moet doen om “aandacht” te krijgen.
Daarom is ouderlijke betrokkenheid zo belangrijk. Niet als controleur, maar als gids.
En wat kun je dan als ouder doen?
Het begint met interesse. Niet met regels, maar met vragen. Wat vind je kind leuk op TikTok? Welke filmpjes maakt het? Met wie praat het op de social media kanalen? Door samen te kijken, raak je vanzelf in gesprek.
En natuurlijk zijn grenzen ook nodig. Niet alles hoeft morgen, niet alles hoort bij elke leeftijd. Je mag best zeggen: “Deze app is pas voor later.” Je mag schermtijd afspreken. Je mag meekijken. Niet omdat je wantrouwt, maar omdat je betrokken bent.
Kinderen die zich gezien voelen offline, zoeken minder bevestiging online. Dat blijkt uit onderzoek én uit ervaring. En kinderen die leren nadenken over wat ze delen, worden weerbaarder. Niet perfect maar wel bewuster.
Social media is niet het probleem het onbegrensde gebruik wel
Uiteindelijk is social media niet goed of slecht. Het is een plek. Een omgeving. Net als het schoolplein, de straat of de sportclub. En net als daar, geldt ook hier: hoe je je beweegt, bepaalt wat je meemaakt.
Een kind van acht hoeft nog geen volgers. Een kind van tien hoeft nog geen likes. Maar een kind van dertien dat onder begeleiding leert wat delen betekent, wie je vertrouwt en wanneer je nee zegt? Dat is een kind dat straks niet verdwaalt in de digitale wereld, maar zich erin weet te bewegen.
